Ընդամենը 4 մանկավարժ են հեղափոխություն կատարել 20-րդ դարի մանկավարժական դաստիարակության մեջ: Դրանք էին ամերիկացի Ջոն Դյուին, գերմանացի Գեորգ Կերշենշտեյները, իտալուհի Մարիա Մոնթեսորին ու ռուս Անտոն Մակարենկոն:
Մարիա Մոնթեսորին իր երկրի պատմության մեջ առաջին կին գիտությունների դոկտորը եղավ: Իր ողջ կյանքում նա աշխատել է երեխաների հետ՝ ճշգրիտ դիտարկումների եղանակով ստեղծելով բացառիկ կրթական համակարգ երեխայի բազմակողմանի ու ներդաշնակ զարգացման համար: Նա ձևակերպել է նաև ծնողների համար կարճ հիշեցում-պատվիրաններ: Դրանք շատ պարզ են, սակայն, եթե խորանաս դրանցից յուրաքանչյուրի բովանդակության մեջ, ապա դրանք իրենցից կներկայացնեն մի քանի բառով արտահայտված բազմահատոր իմաստնություն:
Եթե դուք տարին գոնե մեկ անգամ վերընթերցեք ստորև բերվող ցանկը, ապա երեխաների հետ փոխհարաբերությունները որակապես նոր մակարդակ կարող են ունենալ, իսկ երեխան կմեծանա՝ որպես ավելի զարգացած ու ներդաշնակ անձնավորություն:
- Երեխաներին ուսուցանում են այն, ինչ իրենց շրջապատում է:
- Եթե երեխային հաճախ են քննադատում, նա սովորում է մեղադրել:
- Եթե երեխային հաճախ են գովում, նա սովորում է գնահատել:
- Եթե երեխայի նկատմամբ թշնամանք են ցուցաբերում, նա սովորում է կռվել:
- Եթե երեխայի հետ ազնիվ եք, նա արդարության է սովորում:
- Եթե երեխային հաճախ են ձեռք առնում կամ ծաղրում, նա սովորում է անհամարձակ դառնալ:
- Եթե երեխան ապրում է անվտանգության զգացողությամբ, նա սովորում է հավատալ:
- Եթե երեխային հաճախ են խայտառակում, նա սովորում է իրեն մեղավոր զգալ:
- Եթե երեխայի գործողություններին հաճախ են հավանություն տալիս, նա սովորում է ինքն իրեն լավ վերաբերվել:
- Եթե երեխայի նկատմամբ հաճախ են ներողամիտ լինում, նա սովորում է համբերատար լինել:
- Եթե երեխային հաճախ են ոգևորում, նա ձեռք է բերում ինքնավստահություն:
- Եթե երեխան ապրում է ընկերական մթնոլորտում ու իրեն անհրաժեշտ է զգում, նա սովորում է այս աշխարհում սեր գտնել:
- Երեխայի մասին վատը մի խոսեք ոչ իր ներկայությամբ, ոչ առանց նրա:
- Կենտրոնացեք լավ երեխայի զարգացման վրա այնպես, որ արդյունքում վատը տեղ չունենա:
- Միշտ լսեք ու պատասխանեք ձեզ դիմող երեխային:
- Հարգեք այն երեխային, ով սխալ է գործել և կարող է հիմա կամ քիչ հետո ուղղել այն:
- Պատրաստ եղեք օգնել երեխային, ով փնտրտուքների մեջ է գտնվում, և աննկատ մնալ այն երեխայի համար, ով արդեն ամեն ինչ գտել է:
- Երեխային օգնեք յուրացնել ավելի վաղ չյուրացրածը: Արեք դա՝ շրջապատող աշխարհը լցնելով հոգատարությամբ, զսպվածությամբ, լռությամբ ու սիրով:
- Երեխայի հետ շփվելիս միշտ բարեկիրթ եղեք: Առաջարկեք նրան ձեր մեջ եղած լավագույնը:
- Իսկ ժողովուրդն ասում է՝ իրականում երեխաների հետ հարաբերություններում ամեն ինչ այնքան էլ բարդ չէ: Եթե լավ երեխաներ եք ուզում ունենալ, լավ ծնող եղեք:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Սոֆա Պետրոսյանը
